Dwa królestwa i wielkie morze

Niedziela, więc znowu będzie nieco wytrawnie. Skoro to druga taka niedziela, można już chyba uznać, że to cykl - z książkami nieco innymi, bardziej wytrawnymi, takimi do zadumy i do nacieszenia oka, zarówno dziecka, jak i dorosłego. Kto wie, może i częściej tylko dorosłego? Cykl otwierał wpis z książką Iwony Chmielewskiej, w odcinku drugim nowość od Poławiaczy Pereł. Czy to już zawsze będzie, że książki z tego cyklu trzeba przeczytać kilka razy, żeby wyłowić wszystkie smakowite szczegóły?

 

Dwa królestwa i wielkie morze (tekst i ilustracje: Witold Vargas, Wydawnictwo Poławiacze Pereł)

 

Najpierw detal - dotknęłam ilustracji na okładce i wyczułam pod palcami fakturę. To foliowanie na wzburzonych falach i jeszcze na... tam ktoś siedzi, na tym obładowanym bagażami statku, jakieś malutkie postaci! Statek, czyli udajemy się w podróż. Dla przyjemności? Czy uciekamy? Tego jeszcze nie wiem, ale otwieram książkę i widzę, że wyprawa będzie długa. Książka ma formę leporello (harmonijki, parawaniku) i po rozłożeniu otrzymujemy rozkładówkę długą na 7 metrów, która na dodatek jest zadrukowana z obu stron. Nie jestem w stanie zrobić zdjęcia, na którym byłoby widać całą książkę.

Na początku był juru. Tak to się zaczyna. Juru - w języku keczua słowo to oznacza gliniany dzban. Dzban, który powstał wiele lat temu, by udobruchać szalejące na ziemi żywioły. Nie taki zwyczajny dzban a śpiewające naczynie. Jego twórca zbudował małe królestwo na szczycie gór - "wspaniałe miasto, całe z ceramiki malowanej w misterne, czarne, czerwone i złote wzory". W królewskiej siedzibie zwieńczonej złotą komnatą w kształcie jaja urodził się Kenti. Właśnie go poznaliśmy, chwilę będziemy podglądać jego życie i razem ruszmy w podróż. Początkowo Kenti zna tylko dobrobyt - złota komnata, cudowna babcia Józefina, własne zoo wypełnione egzotycznymi zwierzętami, z którymi chłopiec często rozmawia. Zapomniałam chyba wspomnieć, że ponieważ był potomkiem garncarza, tego od śpiewającego naczynia, zna mowę zwierząt. Taki spadek przekazywany z pokolenia na pokolenie. Raj nie trwa jednak wiecznie. Pewnego dnia wszystko się zmienia, a Kenti wyrusza z mamą w podróż. Gdzie? Do Polski. Bo mama jest polską księżniczką.

Nie o to chodzi, by opowiedzieć całą historię i zdradzić jej finał. Ten wstęp miał być taką próbką klimatu, nastroju rozwijającego się wraz z rozkładaniem harmonijki. Jak już jesteś po uszy w baśni, otwierasz się na tę konwencję, dzieje się coś dziwnego. Nieznane raptem przeplata się ze znanym, choć nieco odległym w czasie - Kenti dociera do Polski, gdy ta jest szara, ludzie stoją w kolejkach, są smutni, a czarno-białe telewizory pokazują generała w czarnych okularach. Dawno nie byłam taka zaskoczona podczas lektury! Czy Polska na zawsze została smutnym miejscem? Czy Kenti zaraził się szarością duszącą wszelką nadzieję? Gdzie jest juru? Jaką rolę ma odegrać w tej opowieści? Zostawiam Was bez odpowiedzi. I tak za dużo wygadałam.

Jeszcze dwa zdania o formie. Na ilustracjach, na których widać dzban lub jego fragment - pokazane są fragmenty jego zdobień. Na odwrocie harmonijki powtarzają się te elementy wraz z krótkimi opisami. Te postaci, opowieści związane są z legendami andyjskimi. Skąd te legendy i język keczua? Prosto od autora. Witold Vargas to ilustrator, opowiadacz, muzyk. Urodził się w Boliwii: ojciec Boliwijczyk, babcia opowiadaczka ludu Keczua, matka Polka z domu Przerwa-Tetmajer. Dawno temu Witold Wargas wyruszył w podróż do Polski. Brzmi znajomo?

Spędziłam niedzielę w podróży. Palcem po książce, myślą w baśniowych światach. Myślałam o tym, jaka ważna jest sztuka i słuchałam audycji, w której autor opowiadał o tym, jak widział swój pokój w dzieciństwie (link). To był dobry czas.